

به ماههای آخر سال نزدیک میشویم و باز هم گمانهزنیها درباره میزان حقوق و دستمزد بالا گرفته است و همه به دنبال این هستند که بدانند در سال ۱۴۰۰ روی چه مقدار حقوقی باید حساب کنند. با این حال با پیشبینیهای صورت گرفته در لایحه بودجه سال آینده، حقوق کارکنان و بازنشستهها با افزایش ۲۵ درصدی همراه خواهد بود و به این ترتیب حداقل حقوق و مزایا سال ۱۴۰۰ برای آنها به سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد رسید. این در حالی است که این افزایش در سال ۹۹ برابر با ۱۵ درصد بود و طی مصوبه مجلس حداقل پرداختی به کارکنان و بازنشستگان ۲.۸ میلیون تومان تعیین شد. اما افزایش حقوق کارگران همچنان در پاره ای از ابهام است چرا که مثل سال های قبل اختلاف نظر هایی بین نمایندگان کارگری و مسئولان وجود دارد.
انتظارِ بیش از یکماهه در شبِ چهارم اسفند به پایان رسید و بالاخره دولتیها و کارفرمایان که در چهار جلسه اولیه کمیته دستمزد تلاش میکردند هرطور شده از محاسبه سبد معاش خانوار و امضا گذاشتن پای آن فرار کنند، مجبور شدند به حساب و کتاب و جمع و تفریق ورود کنند و پای رقمی را امضا بگذارند که برای کارگران مطلوب و ایده آل نیست: رقم ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان برای کمیته هزینههای زندگی در سراسر کشور. این عدد با عددی که کمیته دستمزد کانون عالی شوراها براساس آمارهای تورمی دیماه، پیشتر محاسبه کرده بود، تفاوت فاحشی دارد؛ سبد معاش محاسبه شده توسط این تشکل عالی کارگری، حدود ۸ میلیون و ۹۸۵ هزار تومان نرخگذاری شده بود و حالا سبد توافقی و سه جانبه، حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان از آن ارزانتر است!
این تفاوت، معنایی جز کوتاه آمدن کارگران به خاطر رسیدن به اجماع و یک توافق سه جانبه ندارد؛ کارگران به تقلیل گرایی در فرمولهای محاسبه تن دادند تا بالاخره دولتیها و کارفرمایان وادار به امضا شوند و قبول کنند که حقوق مزدی کارگران بسیار بیشتر از این اعداد و ارقامی است که «فعلاً» به عنوان دستمزد ماهانه به آنها پرداخت میشود.
حالا که در لایحه بودجه ۱۴۰۰، افزایش حقوق کارمندان شاغل و بازنشسته، ۲۵ درصد مصوب شده، این نگرانی وجود دارد که همین درصد ناچیز، مبنای چانه زنیهای دولتیها در مذاکرات مزدی قرار بگیرد؛ این در حالیست که تا پایان سال ۹۹، عقب ماندگی مزدی کارگران نسبت به کارمندان، به دلیلعدم تقارن در افزایشهای سالیانه و همچنین اعمال بندها و تبصرههای مختلف از جمله اجرای فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری، به چند میلیون تومان رسیده است؛ بنابراین تا این شکاف برقرار است، صحبت از برابری در درصد افزایش، فقط مغلطه است و با معیارهای عدالت همخوانی ندارد.
با این اوصاف، آنچه برای کارگران شاغل و بازنشسته اهمیت دارد، نه درصد افزایش مزد بلکه رقم ریالی افزایش است؛ فاصله دستمزد ۹۹ و سبد توافقی محاسبه شده برای ۱۴۰۰، بیش از ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است و برای «واقعی شدن دستمزد» در ۱۴۰۰، همین رقم ریالی یعنی ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان باید به مزد کارگران حداقل بگیر افزوده شود و تنها بعد از آن است که در سالهای بعدتر میتوان سراغ تورم و تاثیر تورم روی هزینههای زندگی رفت و دستمزد سالیانه کارگران شاغل و بازنشسته را به اندازه «تورم واقعی» افزایش داد.
لازم به ذکر است این میزان حقوق تنها حدس و گمان است و تنها عددی درست میباشد که توسط شورای عالی کار و وزارت کار اعلام شود. اما با این حال، از سوی دولت اعلام شده است که میزان حقوق و مزایا در سال ۱۴۰۰ تنها ۲۵ درصد افزایش خواهد داشت و این در حالی است که از سوی مجلس اعلام شده است که این رقم با توجه به تورم کم است و احتمال افزایش حقوق تا ۴۰ درصد نیز وجود دارد.